ชู้ ค่าทดแทน
ค่าทดแทน ชู้ ค่าเลี้ยงชีพ
เมื่อศาลพิพากษาให้หย่ากัน เพราะเหตุตามมาตรา 1516(1) สามีหรือภริยามีสิทธิได้ค่าทดแทน จากสามีหรือภริยา และจากผู้ซึ่งได้รับการอุปการะเลี้ยงดูหรือยกย่องหรือผู้ซึ่งเป็นเหตุแห่งการหย่านั้น สามีจะเรียกค่าทดแทนจากผู้ล่วงเกินภริยาไปในทำนองชู้สาวก็ได้ และภริยาจะเรียกค่าทดแทนจากหญิงอื่นที่แสดงตนโดยเปิดเผยเพื่อแสดงว่าตนมีความสัมพันธ์กับสามีในทำนองชู้สาวก็ได้ ม.1523 วรรคสอง
-กรณีแรก เป็นการเรียกค่าทดแทนจากคู่สมรสอีกฝ่ายหนึ่ง หรือหญิงอื่น หรือ ชู้ โดยมีเงื่อนไขว่าต้องมีคำพิพากษาให้หย่ากันก่อน กล่าวคือ ต้องฟ้องหย่าด้วย นั่นเอง
.กรณีที่สอง เป็นการฟ้องเรียกจากชู้เท่านั้น กล่าวคือ เป็นกรณีสามีเรียกค่าทดแทนจากผู้ที่ล่วงเกินภริยาในทำนองชู้สาว หรือ ภริยาเรียกจากหญิงอื่น ที่แสดงตนโดยเปิดเผยแสดงว่าตนมีความสัมพันธ์กับสามีในทำนองชู้สาว โดยไม่จำเป็นต้องฟ้องหย่าก่อน ฎ.4818/2551
-การฟ้องตามกรณีที่สองนี้ ฝ่ายที่ฟ้องไม่มีสิทธิเรียกค่าทดแทนจากคู่สมรสอีกฝ่าย
-การกระทำชู้ต่อเนื่องมิได้หยุดกระทำ คดีไม่ขาดอายุความ มีสิทธิเรียกค่าทดแทนได้ ฎ.1620/253 ค่าเลี้ยงชีพ
ถ้าเหตุแห่งการหย่าเป็นความผิดของคู่สมรสฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งฝ่ายเดียว และการหย่านั้น จะทำให้อีกฝ่ายหนึ่งยากจนลง เพราะไม่มีรายได้จากทรัพย์สิน หรือ จากการงาน ตามที่เคยทำอยู่ระหว่างสมรส ก็ขอให้อีกฝ่ายที่ผิดจ่ายค่าเลี้ยงชีพได้ ศาลให้เพียงใดหรือไม่ให้ก็ได้ คำนึงถึงความสามารถผู้ให้และฐานะผู้รับ
-คู่สมรสอาจตกลงให้จ่ายค่าเลี้ยงชีพกันเองได้ ไม่ขัดต่อความสงบ ฯ ฎ.4685/2540
-สิทธิค่าเลี้ยงชีพเป็นอันสิ้นสุดลงถ้ามิได้ฟ้องร้องหรือฟ้องแย้งในคดีหย่า
-การกำหนดค่าเลี้ยงชีพกรณีฟ้องหย่า เรียกร้องได้นับแต่วันมีคำพิพากษาถึงที่สุด ฎ.8739/2551